.
HSP en Liefde voor jezelf
.
In de Facebookgroep HSP Lifestyle Community begon ik met een quote van iemand die zei dat deze aarde kapot is. Een van de deelneemsters (Wimke) merkte toen op dat de aarde zich wel zal redden, maar dat het meer de vraag is of de mensheid het redt. Ik opperde in dat verband of we het niet moeten hebben over de helende kracht van de liefde? Iemand anders zei toen ‘waar begin je?’ Ik noemde eerst het ontwikkelen van een sterker gevoel voor schoonheid en dat met anderen delen. Maar ik weet dat liefde begint bij houden van jezelf. En zo kwam de vraag naar boven: Hoe doe je dat?
Om te beginnen zou ik ‘liefde voor jezelf’ willen vertalen in ‘Jezelf het beste gunnen’. Als ik naar mezelf kijk dan betekent het voor mij: Mezelf blijven ontwikkelen en dat mijzelf gunnen. Dat wil zeggen: ontdekken wat je werkelijke talenten en speciale gaven zijn en waar je enthousiast van wordt. Om vervolgens te ontdekken welke bijdrage je kan leveren aan deze wereld, zodat je je nuttig voelt en van betekenis. Dan ontstaat er een groter gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen.
Wachten totdat je meer vertrouwen hebt is vruchteloos. Vertrouwen krijg je door te doen en dingen voor elkaar te krijgen. Ga juist in de richting van je angst.
Weet dat het een avontuurlijke reis is, een eigen weg die heel veel in beweging zet.
Eigenwaarde en zelfvertrouwen zijn zaken waar HSP’s vaak bewust mee aan de slag moeten. Dat hoef ik je waarschijnlijk niet te vertellen. Jezelf op de eerste plaats zetten staat voor de meeste HSP’s gelijk aan gedrag dat men al snel egoïstisch vindt.
Het is dan zaak dat je iets bedenkt om voorbij die innerlijke criticus te komen.
Mijn advies: Stel jezelf regelmatig de vraag: ‘wat geeft mij nou een goed gevoel?’
Dat mag er dan toe leiden dat je vaker goede, leuke ervaringen opzoekt of creëert.
‘Ontdekken wat bij je past, waar je warm van word, waar je enthousiast van wordt, waar je meer energie van krijgt’, dat zou mijn aanmoediging zijn. En óók zorgen dat je al die dingen waar je geen energie van krijgt (of die jou energie kosten), steeds meer achter je laat, dat je je daar echt niet meer in begeeft. Een vraag die hier helpt is: Hoeveel tijd besteed je momenteel aan korte termijn vervulling (lees: snelle bevrediging) en hoeveel tijd aan lange termijn vervulling? (lees: het uitstellen van snelle bevrediging en ontdekken wat je werkelijke verlangens zijn).
Als voorbeeld: stel je hebt heel erg sterk de behoefte aan ‘de verbinding’. Dat geldt voor vrijwel alle hoogsensitieve mensen. Waarom? De echte verbinding heb je moeilijk kunnen ervaren, je bent meestal niet begrepen en niet gezien. Het begrip verbinding, daar rammelt het. Het gevolg is dat je daar een verhoogde behoefte aan hebt. Als er een mogelijkheid op je pad komt om een nieuwe connectie te maken met iemand, dan kan je daar veel te snel in willen duiken, omdat het verlangen heel erg groot is. Het is namelijk ontstaan vanuit een tekort. Kijk eens op welke momenten in je leven jij een verbinding bent aangegaan die jou eigenlijk niet echt verder heeft geholpen. Wellicht kan je achteraf zien dat het niet meer was dan een soort zoethoudertje. Een verbinding die jou op langere termijn steeds meer energie is gaan kosten.
Als dat patroon zich vaker voordoet, kan je spreken van een verslaving. Een verslaving aan relaties die niet goed voor je zijn, omdat deze is getriggerd door een tekort. Het is dus heel belangrijk, als je van jezelf wilt houden, dat je gaat kijken en onderzoeken: ‘Wat is nou het tekort dat in mij zit? Hoe ziet dat eruit? Wanneer wordt het getriggerd? Hoe uit het zich? Wellicht niet alleen door de verkeerde verbindingen met andere mensen, maar misschien ook wel door andere slechte gewoontes. Als je veel frustratie hebt kan dat allerlei vormen aannemen. Je kan compensatie zoeken in bijvoorbeeld dwangmatig eten of andere dingen.
Als je ziet dat je bepaalde patronen hebt waar een verslavingspatroon in zit, is het heel belangrijk dat je jezelf gaat afvragen ‘wat druk ik daarmee weg?’
Wat probeer je weg te duwen door vooral buiten jezelf te leven waardoor je niet met jezelf bezig hoeft te zijn.
Als je een HSP bent dan kan je ook doorschieten naar de kant van de highly sensitive sensation seeker (HSS). Maar dat betekent hoogstwaarschijnlijk dat je op de vlucht bent voor jezelf, voor de leegte in jezelf, voor de pijn in jezelf. Goed voor jezelf zorgen, jezelf het beste gunnen, van jezelf houden betekent dat je ook op zoek gaat naar dat pijnpunt dat jou steeds op een dwangmatige manier dingen laat doen die helemaal niet goed voor je zijn. Beter voor jezelf zorgen betekent daarom niet allerlei ‘shit’ opzij duwen, omdat je daarmee denkt zogenaamd lief voor jezelf te zijn. Misschien vind je dat je onder alle omstandigheden positief moet denken en door moet gaan. Dat leidt niet tot leuke dingen. Eerder ontstaat er steeds meer spanning in je systeem.
Je kan bepaalde zaken uit praktisch oogpunt natuurlijk altijd even on hold zetten.
Daar is niets mis mee. Echter, op enig moment mag en moet je ermee aan de slag, want anders wordt het op langere termijn alleen maar vervelend.
De paradox is eigenlijk dat om van jezelf te kunnen houden en te blijven houden het belangrijk is dat je ook gaat onderzoeken wat voor zware stukken en minder prettige kanten er in jou zitten. Kijk naar de pijn die er in jou zit en adem erin om te ontdekken wat daar achter zit. Dat ‘ademen’ is geen woowoo maar gewoon een techniek die werkt.
Het gaat erom dat je bereid bent om alles van jezelf te leren kennen. De mooie kanten, waar je blij over kan zijn, waar je energie van krijgt en trots op kan zijn en absoluut ook de minder blije kanten. In de praktijk zijn die minder fijne kanten nog belangrijker dan de mooie kanten, want die minder mooie kanten gaan jou je gezondheid kosten wanneer je deze niet integreert. Die zwaarte remt jou letterlijk af en kost heel veel energie. Dat valt allemaal onder ‘niet van jezelf houden’.
En ja, dan is het natuurlijk de kunst om te zeggen ‘waar ga ik nu aan afmeten of ik mezelf het beste gun?’ Kijk, als jij jezelf het beste gunt en je gaat de goede dingen doen, dan ga jij iets anders uitstralen dan voorheen. Dan gaat jouw energie omhoog.
En dat betekent dat dit ook steeds meer zichtbaar gaat worden voor anderen.
Je krijgt dan een grotere aantrekkingskracht. Je wordt als het ware een magneet.
Je wordt iemand die zo duidelijk staat achter zichzelf en zo samenvalt met zijn / haar mooiste, beste mogelijkheden dat je transformeert naar een echte generator van energie. Daar komen mensen heel erg graag op af. Natuurlijk is het belangrijk om ervoor te zorgen dat anderen daar geen misbruik van maken. Maar als dat gebeurt dat ligt dat ook weer aan jou. Mensen die graag energie wegslurpen bij een ander voelen haarfijn aan of jij je daarvoor laat lenen of niet. Je moet het maar zien als een test om jezelf niet weg te geven omdat je misschien nog steeds afhankelijk bent van de goedkeuring van anderen. Daarnaast is het zo dat veel mensen een energieprobleem hebben. Vaak is het onmacht of een gebrek aan kennis over het leven. En de stress alleen al van hoe onze samenleving in elkaar zit veroorzaakt makkelijk een lek in iemands energie. De stress komt als het ware door de ramen en deuren je leven binnen.
Hoe ga je daar mee om? Het antwoord is wat mij betreft: sterk in je schoenen staan en weten wat je doet. Als je (nog) niet goed weet wie je bent, dan kost die zoektocht naar jezelf ook nog veel energie. Het is dan zaak om door te zetten, de moed erin te houden. Pas wanneer je samenvalt met wie je werkelijk bent gaat alles vanuit een bepaalde vanzelfsprekendheid. Dat is pas echt van jezelf houden.
De paradox is dat op zoek gaan naar wie je werkelijk bent zodat je meer energie krijgt, eerst ook veel energie kost. En in het begin zelfs heel veel, mede veroorzaakt door allerlei twijfels en gebrek aan bevestiging. Je moet echt bereid zijn om je eigen weg te gaan. Het gaat om een hele fundamentele keuze om energie te stoppen in een zoektocht die jou vaak pas op langere termijn het grootste geluk gaat geven. Realistisch geloven in jezelf en op basis daarvan doorzetten is essentieel.
Het is geen makkelijke uitdaging. Je kan blijven hangen in een patroon van steeds de touwtjes aan elkaar knopen op alle terreinen. Daarmee bespaar je ogenschijnlijk energie. Maar ondertussen gaat de ballast van een beperkte en benauwende wereld die je op je nek hebt, steeds zwaarder wegen. Als je in de fase zit waarin je hoofdzakelijk bezig bent met compromissen sluiten, dan is het voor de hand liggend dat je een steeds sterker gevoel krijgt dat je iets mist. Ik noem dat een proces van wakker worden.
Jou zal geleidelijk aan helder worden dat jouw grote geluk er in zit om te gaan kijken naar de lange termijn en te ontdekken wat jouw ‘Noorderster’ is. Dat is dat heldere punt aan de hemel, jouw kompas, waardoor je voelt ‘ik zit op de goede weg’. Je wordt op die manier permanent gestimuleerd wordt om toch verder te gaan, ook al ben je soms aan het eind van je latijn. Het komt er dan op neer dat je ondanks je structurele moeheid toch energie gaat vrijmaken voor de zoektocht. Dat je op pad gaat. Moe of niet.
Dat betekent onvermijdelijk dat je veel beter voor jezelf moet gaan zorgen, anders red je dat niet. Echt op pad gaan, op weg naar de beste versie van jezelf blijkt in de praktijk zo’n fundamentele keuze dat alles in jou voelt dat je niet meer terug kan. Neem alleen al daarom het vanzelfsprekende besluit om jouw lichaam en jouw geest te gaan voeden op de beste manier en gesteund door de beste mensen.
Ook al weet je nog niet wie die supergeweldige persoon is ergens van binnen en ook nog niet zeker weet of je die wel zal ontdekken.
Door goed voor jezelf te zorgen, fysiek, geestelijk, emotioneel en spiritueel krijg je vanzelf meer energie. Ook ga je steeds beter beseffen waar je het voor doet.
Plus dat je ook steeds meer energie ontleent aan het feit dat ‘de grote ontdekking van jezelf’ ook echt gaat komen. Hoe meer je in jezelf investeert hoe sterker de overtuiging dat je gaat krijgen waar je recht op hebt. Daarin geloven vanuit een diep weten, ook al zijn de dingen nog niet zichtbaar, is essentieel. Ook daar zijn technieken voor.
Wellicht ten overvloede, als je eenmaal op weg gaat naar jouw grootste vervulling, ga niet halverwege stoppen omdat anderen niet in jou geloven. Blijf groeien. En zoek de juiste mensen op. Het is of het een of het ander. Dat is een keuze in de zin van ‘wie wil jij zijn?’ Eenmaal op jouw pad van ontwikkeling wordt veel – zo niet alles – bepaald door de juiste mensen om je heen.
Wat heeft de grootste waarde in jouw leven, waar hangt het allemaal vanaf? Zet dat eens goed op een rij. Het begint bij gezondheid. Sommige mensen komen daar helaas pas later in hun leven achter. Goed in je lichaam zitten, je lekker voelen in je lijf is de basis. Vervolgens is het essentieel wat je doet met je tijd.
Tijd die je verspilt aan de verkeerde dingen is ook echt verspild. Tijd heb je maar een keer. Je leven heb je maar een keer. En dan de derde belangrijke factor dat zijn je relaties. Daar mag je heel bewust en zorgvuldig mee omgaan.
Volgens antropoloog en evolutiebioloog Robin Dunbar kunnen onze hersenen maar een bepaald aantal vriendschappen aan. Concreet zijn dat maximaal 5 beste vrienden, 10 goede vrienden, 35 kennissen en 100 contacten.
Voor een HSP is dat ongetwijfeld nog een ander verhaal, want waar jij je energie aan besteed luistert heel nauw. Het is voor jou essentieel dat de energie die jij om je heen verzamelt jou daadwerkelijk ondersteunt.
Er is een wetmatigheid die voor velen bekend is maar voor sommigen ook niet: hoe jouw leven er uit gaat zien is afhankelijk van de 3, 4 of 5 mensen die het dichtste bij je staan. Als die mensen een mindset hebben of een manier van leven die niet verder gaat dan waar jij nu staat, dan zal jouw eigen ontwikkeling stagneren. Het is daarom een voorwaarde om in jouw kring ook mensen te hebben die al een aantal stappen verder zijn, die misschien al bereikt hebben wat jij graag zou willen bereiken. Want tja, hoe wil jij vinden wat je zoekt als je niet weet hoe het er uit ziet? Als je ergens heen wilt waar je je nog geen heldere voorstelling van kan maken? Dan heb je de spiegel(s) van anderen heel erg nodig.
Als voorbeeld: je bent vast wel eens naar een postkantoor gegaan met de vraag ‘is er een pakje voor mij gekomen?’ Je zegt je naam en de dame of heer achter de balie gaat kijken in het rek waar alle pakjes in staan. Maar die persoon kan wel eens een heel ander beeld hebben van dat pakje. Stel nu dat die medewerker niet weet dat het om een relatief klein pakketje gaat? Jij kijkt vanaf een afstand mee en intuïtief voel je al aan wat jouw pakje is en waar het ligt. Echter, wat je ook roept (meer naar links, meer naar rechts) of aanwijst, de dame of heer kan het gewoon niet zien, omdat zij/hij een ander beeld heeft.
Als jij op zoek gaat naar een beter leven en je kan je daar geen voorstelling van maken, je hebt onvoldoende gewerkt met visualisaties, met dromen en je hebt er nauwelijks emotie aan gekoppeld, dan gebeurt er nog niks. Je moet het je levendig voorstellen, je moet het echt willen vanuit een voelbaar verlangen. Er moet emotie aan gekoppeld zijn, dan gaat het voor je werken. Dat proces van visualisatie wordt op geen enkele manier zo sterk gestimuleerd als in het contact met mensen die al zijn beland waar jij naar toe wilt.
Als jij nog teveel in de achtbaan van je twijfels zit en er is wellicht ook nog veel weerstand of angst voor verandering dan kan je bijvoorbeeld voor het gemak gaan denken dat je alles al hebt geprobeerd en niets werkt. Maar de realiteit is dat de juiste mensen niet op jouw pad komen als je niet kijkt naar jouw eigen aandeel in het proces. Wees daarom bereid om steeds weer bij jezelf te onderzoeken hoe sterk je focus is op wat je wilt realiseren en hoe sterk je innerlijke overtuiging is voor die langere termijn. Heb je het gevoel dat je niet meer weet waar je staat, zoek dan iemand op die jou weer een stap verder kan helpen. Het is een wetmatigheid: iedereen die in zijn of haar leven geslaagd is, is daar gekomen omdat er een of meerdere mensen waren die op cruciale momenten hun licht hebben laten schijnen op de belangrijke volgende stap. Dat kan een vriend zijn, een familielid, een lotgenoot of een mentor die je inhuurt.
En ja, je kan ook zeggen ‘waarom moet ik het maximale uit mijzelf halen?
Daar ga ik het hier niet over hebben. Dat mag je zelf ontdekken.
Het is eigenlijk zo dat als jij iets echt wilt, dan gaan er deuren voor je open.
Daar moet je dan wel iets voor ontwikkelen, bijvoorbeeld moed of een bepaald inzicht. Als als we het hebben over jezelf het beste gunnen, dan gaat het erover dat je bereid bent om de deur open te zetten naar alles wat je niet weet, naar alles wat voelt als nieuw en ongemakkelijk.
Als ik nu zou moeten afsluiten met de meest fundamentele conclusie dan zou ik zeggen: de grootste liefde die je kan hebben voor jezelf is de deur openzetten naar het ongemak, naar het onbekende. Zodat jij sneller went aan een nieuwe uitdaging.
Uiteindelijk gaat het om een goed evenwicht te vinden tussen dankbaar zijn en genieten van wat je bereikt hebt en ook steeds die deur naar het onbekende met gezonde nieuwsgierigheid open houden.
Aan de ene kant is het zo dat je als HSP erg kwetsbaar bent, maar oh, aan de andere kant zijn HSP’s berucht om hun taaiheid. Je kan zo’n sterke wilskracht hebben in jezelf, je wil maar doorgaan. Jouw ego wil dingen bewijzen, wil het doen op haar manier. Echter pas op met die doorgeschoten gedrevenheid en met het ongeduld dat je als HSP kan hebben. Zorg dat je niet over je eigen systeem heen walst.
Die strijdlustigheid zal zeker niet voor iedere HSP gelden. Toch kan je als HSP lang doorgaan met dezelfde dingen, bang om voor een nieuw pad te kiezen, maar als het op is dan is het ook echt op en dan ga je onherroepelijk onderuit. Eén keer een burn-out is misschien nog wel redelijk te overleven. Maar bij een tweede of derde keer is het maar de vraag of je dat nog redt. Hoe taaier je bent, hoe langer het duurt voordat de klap komt. En als het dan echt zo ver is, ga je hoogstwaarschijnlijk voor een langere periode uit de running.
Zorg dat het niet zover komt, want dan valt er veel weg: je creativiteit, je relaties, het plezier. Zover ga je alleen als je nog steeds gedreven wordt door een tekort in jezelf, een frustratie die maakt dat je of onder je kracht blijft of over jezelf heen walst om jezelf te bewijzen.
Ga dus bij jezelf na: ‘In welke mate zit er in mij een tekort, een frustratie die ik bewust of onbewust moet compenseren?’ Misschien zit er in jou een verborgen stem die zegt ‘Ik heb in mijn leven of in mij jeugd al genoeg voor mijn kiezen gehad en dat wil ik niet meer.’ Je kan dan op een hele geforceerde manier proberen te voorkomen dat je weer in oude gevoelens terecht komt. Maar dan blijf je toch hangen in angst en wordt je gedrag bepaald door bevroren energie.
Goed voor jezelf zorgen en van jezelf houden? Geniet van goede dingen, ga jezelf niet eindeloos stretchen. Neem op tijd weer even afstand. Houd intussen de deur open naar het onbekende en ga het avontuur aan. Het avontuur van echte vervulling.
Hartelijke groet,
Felix Brabander
